تیرچه پاشنه بتنی نوعی عضو سازه‌ای است که در ساخت سقف‌های ساختمانی به کار می‌رود و از ترکیب بتن و فولاد ساخته می‌شود. استفاده از این تیرچه‌ها در ساختمان‌سازی مدرن به دلیل مزایایی چون افزایش مقاومت در برابر آتش و شرایط جوی، کاهش وزن ساختمان و بهبود عملکرد لرزه‌ای آن محبوبیت یافته است. در این مقاله قصد داریم درباره تیرچه پاشنه بتنی و انواع آن صحبت کرده و از مزایا و کاربردهای مختلف آن بگوییم. همچنین به بررسی عوامل موثر بر قیمت این تیرچه‌ها بپردازیم.

تیرچه پاشنه بتنی چیست؟

تیرچه پاشنه بتنی یکی از عناصر ساختاری مهم در صنعت ساختمان است که نقش اساسی در ایجاد سقف ساختمان‌ها ایفا می‌کند. این تیرچه‌ها به دلیل مقاومت بالا، سرعت اجرای بالا و همچنین قیمت مناسب، بسیار پرکاربرد هستند. تیرچه‌های پاشنه بتنی در ساخت سقف‌های تیرچه‌بلوک استفاده می‌شوند. در این نوع تیرچه، قسمت پایینی (پاشنه) از بتن ساخته شده است که مقاومت و استحکام بیشتری به سقف می‌دهد. میلگردهای فولادی در داخل این بتن قرار می‌گیرند تا کشش و تنش‌های وارده را تحمل کنند. تیرچه‌های پاشنه بتنی به دلیل نصب آسان، وزن سبک‌تر نسبت به تیرهای فولادی و همچنین کاهش هزینه‌ها، در ساختمان‌سازی بسیار رایج هستند.

ساختار تیرچه پاشنه بتنی

تیرچه‌های پاشنه بتنی از چند بخش اصلی تشکیل شده‌اند که هر کدام نقش مهمی در تحمل بار و استحکام سقف ایفا می‌کنند. ساختار آن شامل موارد زیر است:

پاشنه بتنی: قسمت پایینی تیرچه است که از بتن ساخته شده و به عنوان پایه و تکیه‌گاه اصلی عمل می‌کند. این بخش وظیفه انتقال بار به سایر قسمت‌ها و توزیع آن به بلوک‌ها یا تیرهای دیگر را بر عهده دارد.

میلگردهای کششی: میلگردهای فولادی که در قسمت پاشنه قرار دارند و وظیفه تحمل نیروهای کششی را بر عهده دارند. معمولاً از دو یا چند میلگرد در این بخش استفاده می‌شود.

میلگردهای عرضی یا زیگزاگ (خاموت‌ها): این میلگردها به صورت زیگزاگ یا عرضی در طول تیرچه نصب می‌شوند و به اتصال میلگردهای کششی به پاشنه بتنی کمک می‌کنند. این میلگردها همچنین نقش مهمی در افزایش مقاومت برشی تیرچه دارند.

بلوک‌های سفالی یا بتنی: این بلوک‌ها بین تیرچه‌ها قرار می‌گیرند و به عنوان پرکننده و کاهش‌دهنده وزن سقف عمل می‌کنند. در تیرچه‌های پاشنه بتنی، بلوک‌ها مستقیم روی تیرچه‌ها قرار می‌گیرند.

میلگردهای افت و حرارت: این میلگردها به صورت عرضی روی تیرچه‌ها نصب می‌شوند و از تغییر شکل سقف به دلیل تغییرات حرارتی جلوگیری می‌کنند.

ساختار تیرچه‌های پاشنه بتنی به دلیل طراحی دقیق و استفاده از میلگردهای کششی و خاموت‌ها، ترکیبی از مقاومت در برابر کشش و فشار ایجاد می‌کند که برای سقف‌های بتنی مناسب است.

استانداردهای تیرچه‌های پاشنه بتنی

ضخامت پاشنه تیرچه بتنی معمولا بین ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر است و بسته به طراحی و بارگذاری سازه ممکن است تغییر کند. به‌طور کلی، استاندارد تیرچه پاشنه بتنی و مشخصات ابعاد پاشنه تیرچه بتنی به موارد زیر اشاره دارد:

طول تیرچه: معمولاً بین ۳ تا ۱۲ متر، بسته به نیاز سازه و فاصله بین تکیه‌گاه‌ها.

عرض تیرچه: عرض تیرچه معمولاً بین ۱۲ تا ۲۰ سانتی‌متر است.

میلگردها: استفاده از میلگردهای طولی و عرضی به‌طور استاندارد در طراحی تیرچه الزامی است و تعداد و اندازه آن‌ها بر اساس بارگذاری و شرایط پروژه تعیین می‌شود.

فاصله تیرچه‌ها: فاصله بین تیرچه‌ها معمولاً بین ۵۰ تا ۷۰ سانتی‌متر است.

این مشخصات بسته به الزامات مهندسی، نوع کاربری و طراحی سازه ممکن است تغییر کند.

کاربردهای تیرچه پاشنه بتنی

تیرچه‌های پاشنه بتنی به دلیل استحکام، سبکی و هزینه کمتر، در ساختمان‌سازی به‌ویژه برای ساخت سقف‌های تیرچه‌بلوک بسیار پرکاربردند. برخی از کاربردهای اصلی آن عبارتند از:

سقف‌های تیرچه‌بلوک: تیرچه‌های پاشنه بتنی به طور گسترده در ساخت سقف‌های تیرچه‌بلوک استفاده می‌شود. سقف تیرچه پاشنه بتنی به دلیل وزن سبک، اجرای سریع و توانایی تحمل بارهای سنگین در ساختمان‌های مسکونی و تجاری رایج است.

سقف‌های طبقات ساختمان: در ساختمان‌های چند طبقه، این نوع تیرچه به دلیل امکان توزیع یکنواخت بار و مقاومت در برابر تغییر شکل، به عنوان عنصر اصلی سقف طبقات استفاده می‌شود.

سوله‌ها و انبارها: در ساخت سوله‌ها و انبارها که نیاز به سقف‌های سبک و مقاوم دارند، تیرچه‌های پاشنه بتنی گزینه‌ای اقتصادی و کاربردی‌اند.

ساختمان‌های صنعتی: در ساختمان‌های صنعتی، به دلیل نیاز به سقف‌های مقاوم در برابر بارهای سنگین و متناوب، تیرچه‌های پاشنه بتنی بسیار مناسب است.

پل‌ها و تونل‌ها: در برخی از پروژه‌های مهندسی نظیر پل‌ها و تونل‌ها، از تیرچه پاشنه بتنی به عنوان عناصر سازه‌ای استفاده می‌شود، چرا که توان تحمل بارهای سنگین و مقاومت در برابر تغییر شکل دارد.

تیرچه‌های پاشنه بتنی به دلیل نصب آسان، نیاز کمتر به قالب‌بندی، مقاومت در برابر زلزله، و کاهش هزینه‌های ساخت‌وساز، یکی از پرکاربردترین و اقتصادی‌ترین گزینه‌ها در پروژه‌های عمرانی و ساختمانی محسوب می‌شود، شما برای خرید تیرچه های پاشنه بتنی کافیست با کارشناسان فروش گروه بهساخت در ارتباط باشید.

مزایای استفاده از تیرچه پاشنه بتنی

استفاده از تیرچه‌های پاشنه بتنی در ساختمان‌سازی دارای مزایای متعددی است که آن را به یکی از گزینه‌های محبوب در طراحی و اجرای سقف‌ها تبدیل کرده است. برخی از این مزایا عبارتند از:

سبکی و کاهش بار مرده: تیرچه‌های پاشنه بتنی به دلیل طراحی خاص و استفاده از حفره‌ها (در نوع لانه زنبوری) وزن کمتری نسبت به تیرهای فولادی دارند، که این امر باعث کاهش بار مرده سقف و فشار بر روی پی ساختمان می‌شود.

استحکام و مقاومت: این نوع تیرچه دارای مقاومت بالا در برابر بارهای فشاری و کششی است، که این ویژگی آن را برای تحمل بارهای سنگین مناسب می‌سازد. استفاده از میلگردهای فولادی در طراحی تیرچه‌ها، استحکام آن‌ها را افزایش می‌دهد.

سرعت اجرا: تیرچه‌های پاشنه بتنی به راحتی نصب می‌شوند و اجرای سقف با استفاده از آن‌ها زمان کمتری نسبت به سایر روش‌ها می‌برد. این امر به افزایش سرعت پروژه‌های ساختمانی کمک می‌کند.

عایق حرارتی و صوتی: با استفاده از قالب‌های سفالی یا یونولیتی در تیرچه‌های پاشنه بتنی، عایق حرارتی و صوتی مناسبی برای سقف‌ها ایجاد می‌شود که به بهبود کارایی انرژی و کاهش آلودگی صوتی کمک می‌کند.

اقتصادی بودن: هزینه تولید و نصب تیرچه‌های پاشنه بتنی به‌طور کلی کمتر از تیرهای فولادی است. همچنین کاهش وزن سقف، هزینه‌های اضافی در زمینه پی‌ریزی را نیز کاهش می‌دهد.

طراحی انعطاف‌پذیر: تیرچه‌های پاشنه بتنی قابلیت طراحی متنوعی دارند و می‌توانند به صورت سفارشی برای برآورده کردن نیازهای خاص پروژه‌ها طراحی شوند.

مقاومت در برابر زلزله: طراحی تیرچه‌های پاشنه بتنی به گونه‌ای است که می‌تواند به خوبی در برابر نیروهای زلزله و تغییر شکل‌های ناشی از آن مقاومت کند.

با توجه به این مزایا، تیرچه‌های پاشنه بتنی به عنوان یک گزینه مطمئن و کارآمد در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

انواع تیرچه پاشنه بتنی

تیرچه‌های پاشنه بتنی انواع مختلفی دارند که هر یک با توجه به نوع طراحی و نیازهای سازه‌ای مختلف استفاده می‌شوند. انواع اصلی تیرچه‌های پاشنه بتنی عبارتند از:

تیرچه‌های پاشنه بتنی با قالب سفالی: در این نوع، پاشنه تیرچه از بتن و قالب‌های سفالی ساخته می‌شود. قالب سفالی باعث کاهش وزن سقف و همچنین عایق حرارتی و صوتی می‌شود. این نوع تیرچه معمولاً در ساخت سقف‌های تیرچه‌بلوک رایج است.

تیرچه‌های پاشنه بتنی با قالب پلی‌استایرن (یونولیت): در این نوع، قالب یونولیتی به جای سفال در زیر تیرچه‌ها قرار می‌گیرد. استفاده از یونولیت موجب کاهش وزن سقف و افزایش سرعت نصب می‌شود. همچنین، یونولیت به عنوان عایق حرارتی عمل کرده و مصرف انرژی ساختمان را کاهش می‌دهد.

تیرچه‌های پاشنه بتنی خود ایستا (تیرچه کرومیت): این نوع تیرچه دارای یک پاشنه بتنی به همراه میلگردهای بیشتری است که آن را قادر می‌سازد تا بدون نیاز به شمع‌بندی موقت در زیر تیرچه، بار خود را تحمل کند. این ویژگی به خصوص در سازه‌هایی که نیاز به سرعت اجرای بالا دارند، مفید است.

تیرچه‌های پاشنه بتنی دوبل: در این نوع تیرچه، از دو ردیف میلگرد کششی و خاموت‌های بیشتر استفاده می‌شود که مقاومت و استحکام بیشتری به تیرچه می‌بخشد. این نوع تیرچه برای سقف‌هایی که نیاز به تحمل بارهای سنگین‌تری دارند، مناسب است.

تیرچه‌های پاشنه بتنی پیش‌تنیده: در این نوع، میلگردها پیش از ریختن بتن تحت تنش قرار می‌گیرند. این کار باعث می‌شود تیرچه‌ها پس از خشک شدن بتن بتوانند بارهای بیشتری را تحمل کنند و تغییر شکل کمتری داشته باشند. تیرچه‌های پیش‌تنیده معمولاً در پروژه‌های بزرگ و سنگین استفاده می‌شوند.

تیرچه‌های لانه زنبوری: تیرچه پاشنه بتنی لانه زنبوری نوعی تیرچه است که در قسمت زیرین یا پاشنه آن حفره‌هایی به شکل شش‌ضلعی (مشابه لانه زنبور) وجود دارد. این حفره‌ها به کاهش وزن تیرچه کمک می‌کنند و در عین حال مقاومت و استحکام مورد نیاز سازه را حفظ می‌کنند. این نوع تیرچه به دلیل کاهش وزن، به صرفه‌جویی در مصرف مصالح و کاهش بار مرده سقف کمک می‌کند و به ویژه در سازه‌هایی که نیاز به کاهش وزن دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

علاوه بر قالب‌های سفالی و پلی‌استایرن، از قالب‌های سبک دیگری مانند قالب‌های گچی نیز در ساخت تیرچه استفاده می‌شود. هر کدام از این قالب‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند. هر یک از این انواع با توجه به شرایط خاص پروژه و نیازهای سازه‌ای انتخاب می‌شوند و هر کدام مزایای خاص خود را دارند.

قیمت تیرچه پاشنه بتنی

قیمت تیرچه پاشنه بتنی به عوامل مختلفی بستگی دارد که شامل موارد زیر است:

مواد اولیه: قیمت سیمان، شن، ماسه و میلگردهای فولادی تأثیر زیادی بر هزینه نهایی تیرچه دارد. تغییرات در بازار مصالح می‌تواند قیمت‌ها را تغییر دهد.

نوع و ابعاد تیرچه: تیرچه‌های با ابعاد و طراحی خاص یا با ویژگی‌های ویژه (مانند تیرچه‌های پیش‌تنیده یا لانه زنبوری) معمولاً قیمت بالاتری دارند.

مقدار سفارش: خرید عمده معمولاً به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند. سفارش‌های بزرگ‌تر می‌تواند منجر به تخفیف‌های بیشتری شود.

محل اجرا: هزینه حمل و نقل و بارگیری می‌تواند در مناطق مختلف متفاوت باشد و بر قیمت تأثیر بگذارد.

شرکت تولیدکننده: کیفیت و شهرت شرکت تولیدکننده نیز می‌تواند بر قیمت تأثیر داشته باشد.

به‌طور کلی، تیرچه پاشنه بتنی قیمت ثابتی ندارد و معمولا قیمت آن با توجه به شرایط بازار و عوامل ذکر شده تغییر می‌کند. برای به‌دست آوردن قیمت دقیق‌تر، بهتر است با کارشناسان فروش بهساخت تماس بگیرید.

سخن پایانی

درنهایت اینکه، برای طراحی تیرچه پاشنه بتنی، باید محاسبات دقیق بر اساس استانداردهای موجود انجام شود تا اطمینان حاصل شود که تیرچه قادر به تحمل بارهای وارده است. در تولید و اجرای تیرچه باید به کنترل کیفیت توجه ویژه شود تا از مقاومت و دوام آن اطمینان حاصل شود. نحوه اتصال تیرچه‌ها به یکدیگر و به سایر اجزای سازه اهمیت زیادی دارد و باید با دقت انجام شود.